Zeldzame omzetkrimp groothandel in 2020

De groothandel moet voor 2020 rekenen op een omzetdaling van circa 6 procent, stelt het ING Economisch Bureau in het nieuwe ‘Vooruitzicht groothandel’. En dat is volgens sectoreconoom Trade Henk van den Brink van de bank een zeldzaamheid. Groothandels in grondstoffen worden het zwaarst getroffen met een circa 15 procent lagere omzet vanwege de lage olieprijzen. Bij de groothandel consumentengoederen is de krimp in het non-food segment met -7 procent fors hoger dan in food, waar ondanks de goed lopende supermarkten een krimp wordt verwacht van -1,5 procent.

‘Krimp is voor de groothandel vrij zeldzaam. In de afgelopen 25 jaar deed alleen in 2003 en 2009 de groothandel een stapje terug’, licht Van den Brink toe. ‘De groothandel was het afgelopen decennium bovendien de sterkst groeiende van alle sectoren. De Nederlandse economie groeide met gemiddeld 1,6 procent per jaar, de groothandel kende een volumegroei van ruim 4 procent.’

Switchen van omzetkanaal lastig

De omzetdaling in de foodgroothandel komt dit jaar naar verwachting uit op -1,5 procent. De lockdown leidde tot gesloten restaurants, lege winkelstraten, geschrapte evenementen en dus lagere omzetten voor de groothandels in food. Vooral foodservicegroothandels werden hard geraakt. De stijgende omzetten in supermarkten en voedingsspeciaalzaken zorgden niet voor volledige compensatie. Probleem voor veel groothandels is dat men óf levert aan de out-of-home óf aan de retail. Het verleggen van de omzet van het ene kanaal naar het andere blijkt dan lastig.

Coronacrisis treft vooral foodexport binnen EU

De in het buitenland door de foodgroothandel gerealiseerde omzet wordt zwaarder getroffen dan die in Nederland. Voor 2020 en 2021 zijn de exportvooruitzichten voor food door de coronacrisis, de aanhoudende onzekerheid over het handelsbeleid en de naderende no-deal brexit minder gunstig dan in voorgaande jaren. De exportwaarde stagneerde in de eerste vijf maanden (+0,1%). Het verschil in de ontwikkeling naar regionale bestemmingen is opvallend. De groei van de foodexport naar niet EU-landen en de VS was ruim 35 procent. Export binnen de EU – ruim driekwart van alle foodexport – en naar het VK kromp echter met respectievelijk 10,5 en 6,5 procent.

Aanbod uit China gestremd

De groothandel in non-food consumentengoederen heeft begin 2020 zwaar geleden onder de coronacrisis. Aanbod uit met name China werd gestremd en een deel van de vraag viel weg vanwege lockdowns. In het tweede kwartaal viel de omzet 14 procent terug. De bouwsector is dankzij de volle orderboeken van vóór de coronacrisis én de drukte in de doe-het-zelfzaken minder getroffen door de lockdowns dan andere sectoren, waardoor de groothandel in bouwmaterialen in 2020 nog een kleine groei (+1,5%) kan realiseren. In 2021 zijn echter ook voor de bouw de vette jaren voorbij en daalt de groothandelsomzet.

De in het eerste halfjaar lage olieprijs en lagere volumes leiden voor de grondstoffenhandel tot een omzetdaling van circa 15 procent. En ook voor de groothandel in industriemachines is 2020 een slecht jaar, met een verwachte omzetkrimp van ongeveer 4 procent. Vrijwel nihil is echter de omzetkrimp in de groothandel in ICT-apparatuur, dankzij de door corona toegenomen digitalisering. ING verwacht in 2021 beperkt omzetherstel voor de groothandel, mits de verspreiding van het coronavirus onder controle blijft en handelsconflicten niet verder oplaaien.