UC Group maakt van CO2-reductie een gezelschapsspel

‘Ga niet polderen, maar maak de duurzame revolutie spannend en aantrekkelijk’, sprak hoogleraar ‘transitiekunde’ Jan Rotmans tijdens het Innovation & Experience-congres van interim- en consultancybureau UC Group. Deze woorden werden tijdens het congres in de praktijk gebracht met het Carbon Crisis-spel. Doel van het spel: in zo min mogelijk beurten een lading vracht van A naar B verplaatsen met zo min mogelijk strafpunten voor CO₂-uitstoot. 

Door Harm Beerens

In het programma van het evenement staat het van tevoren al groot aangekondigd: de Serious Game Carbon Crisis. In groepjes van acht personen gaan de congresgangers uiteen om, in zaaltjes verspreid over het Tilburgse congresgebouw, het spel te spelen. Het blijkt om een ouderwets bordspel te gaan waarin deelnemers worden uitgedaagd om op een Risk-achtige wereldkaart zoveel mogelijk internationale transportcontracten af te werken. ‘Je moet bij ieder contract proberen om in zo min mogelijk beurten je zending van de ene regio naar de andere te krijgen’, legt spelleider Frans Bruin van UC Group uit. ‘Maar let op: je krijgt minpunten voor de CO₂ die je uitstoot, dus bedenk goed welke modaliteiten je gebruikt.’

Iedere ronde een disruptie

Op het bord, dat speciaal voor het event is ontwikkeld, zijn alle land- en zeegebieden in vakjes verdeeld. Sommige vakjes bevatten een zeehaven, een vliegveld of een spoorterminal en andere vakjes kun je alleen met de truck bereiken. ‘Als je de vracht snel op de eindbestemming wilt krijgen, kun je voor het vliegtuig kiezen’, tipt Bruin. ‘Dat kost je slechts één beurt, maar dan krijg je wel vijf strafpunten voor de CO₂ en daar komt het transport van en naar de vlieghaven dan nog bij.’ Tijdens het spel doen zich disrupties voor. Dan neemt spelleider Bruin een ‘crisiskaart’ van de stapel waarop bijvoorbeeld staat dat gedurende één ronde een bepaalde vaarroute is geblokkeerd of dat een zeehaven platligt als gevolg van een lockdown.

Ketens moeten korter

Volgens Jan Rotmans, hoogleraar ‘transitiekunde’ aan de Erasmus Universiteit, is het belangrijk om veranderingen binnen een bedrijf ‘spannend en aantrekkelijk’ te maken. Volgens hem staan we aan de vooravond van een ‘digitale en duurzame revolutie’ waarin bedrijven hun supply chains fundamenteel anders moeten gaan besturen. ‘Wisten jullie dat voor het maken en distribueren van één tennisbal, maar liefst 80.000 transportkilometers worden afgelegd? Dat is krankzinnig en een gevolg van de huidige manier van supply chain-denken, die puur gericht is op optimalisatie. De enorme crises die nu op ons afkomen, zoals de klimaatcrisis, de grondstofcrisis en de energiecrisis, zullen bedrijven ertoe dwingen hun ketens vele malen korter en circulair te maken. Geen optimalisatie maar transformatie.’

Spannend en aantrekkelijk

Om deze transformatie in goede banen te leiden, moet je als manager vooral niet gaan polderen en proberen iedereen mee te krijgen, adviseert Rotmans. ‘Het gros van de mensen wíl namelijk niet veranderen, maar zal dat niet ronduit tegen je zeggen. Het zijn mee-stribbelaars die ja zeggen en nee doen. Veel beter is het om met een kleine kopgroep van enthousiaste mensen van start te gaan en samen met hen de zoektocht te beginnen. Hou het in het begin klein, maar maak het wel spannend en aantrekkelijk, dan volgt de rest daarna vanzelf.’

Aan het eind van het congres wordt de winnaar van het Carbon Crisis-spel bekendgemaakt. Het is ‘interim-ondernemer’ Arno Bekkers van managementbureau Luchadores. Had hij een speciale strategie? ‘Ik heb niet het gevoel dat ik het zoveel anders speelde dan de rest, ik had vooral geluk met m’n bonuskaarten’, vertelt hij lachend. Heeft hij ervaring met duurzaamheid? ‘Jazeker, ik ben met een bedrijf bezig dat lithium kan terugwinnen uit gebruikte batterijen van smartphones. Dit sluit perfect aan op het verhaal van Rotmans over circulariteit en de grondstofcrisis, maar ik merk dat het in de praktijk lastig is om zo’n bedrijf naar Nederland te krijgen.’

Nieuw bordspel in de maak

Verduurzamen mag lastig zijn, het spel van UC Group blijkt in ieder geval een succes. ‘We hebben aanvragen van hbo’s en andere scholen gekregen om het spel ook voor hen beschikbaar te maken’, meldt logistics engineer Eric Hoogendam van UC Group die het spel samen met het spellenbedrijf van z’n broer ontwikkelde. Door de positieve reacties heeft hij de smaak te pakken, vertelt hij enthousiast. ‘We zijn alweer bezig met een nieuw logistiek bordspel, eentje waarbij je een magazijn zo optimaal mogelijk moet inrichten.’