Trendvisie Argon & Co: Transformaties behoeden voor overkill aan initiatieven

Onder druk van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), verduurzaming en circulariteit moeten food & beveragebedrijven ingrijpende veranderingen ondergaan. Maar slechts 25 tot 40 procent van deze transformaties is succesvol. Volgens Aart Willem de Wolf van consultancybureau Argon & Co komt dat door een overkill aan initiatieven waarvan de resultaten niet meetbaar zijn. Om het kaf van het koren te scheiden, adviseert hij de outside-in-methode.

Voor bedrijven in de food & beverage-industrie zijn het uitdagende tijden. Ze moeten hun supply chains transparant maken zodat consumenten zien waar ingrediënten vandaan komen en wat per product de totale CO2-footprint is. Er is druk vanuit de maatschappij om producten duurzamer en verpakkingen circulair te maken. ‘Dit is best een lastige’, constateert De Wolf. ‘R&D-afdelingen proberen zoveel mogelijk duurzame grondstoffen in hun producten te verwerken, maar dit mag niet ten koste gaan van smaak, geur of beleving. Vervolgens moeten ze zo’n product ook nog eens goed in de markt kunnen zetten. Bij vleesvervangers zie je hoe moeilijk dat is.’

Recept voor mislukking

Het zijn volgens hem megatrends die vragen om ingrijpende veranderingen. Op allerlei niveaus, in IT-systemen, vaardigheden van mensen, in de keuze voor toeleveranciers en in de manieren van de supply chain aansturen. ‘Alleen al het feit dat dit allemaal tegelijk moet, is al een recept voor mislukking. De transitie wordt al snel te groot en als die zich uitstrekt over meerdere jaren houd je de energieboog niet vast. Dat zie je terug in de cijfers; slechts 25 tot 40 procent van de transities is succesvol.’ Hiervoor zijn vele oorzaken aan te wijzen, zoals gebrek aan goed leiderschap, het niet kunnen vrijmaken van resources en gebrekkige communicatie. Maar als belangrijkste oorzaak noemt hij dat het doel van de transitie niet concreet wordt gemaakt.

Alles datagedreven maken

Er heerst bij de meeste bedrijven een overkill aan ideeën, stelt hij vast. ‘Ik heb dit in een whitepaper ook wel eens corporate sickness genoemd. Er worden veel meer initiatieven gestart dan dat er mensen zijn om ze uit te voeren. Onze aanpak is om dit extreem zichtbaar te maken en tot een schifting te komen in wat je wel en niet doet. Hiervoor zijn harde data nodig. Iemand roept: ‘‘Onze CO2-footprint moet omlaag, laten we aan nearshoring gaan doen!’’ Dan zeggen wij: ‘‘Prima, maar hoe groot is de huidige footprint, met hoeveel wil je die omlaag krijgen en wat gaat nearshoring daaraan bijdragen?’’ Je moet alleen die maatregelen nemen die het meest bijdragen aan het bedrijfsdoel en de rest weglaten. Wij noemen dat het outside-in-perspectief.’

Gedrag bepaalt succes

Helaas is dit nog geen garantie voor succes, waarschuwt hij. ‘Wanneer is een transitie succesvol? Als het programma is voltooid, zeggen sommige mensen, dus als de IT-systemen staan, de processen zijn ingericht en iedereen zijn trainingen heeft gehad. Maar dat zijn slechts de randvoorwaarden. Het gaat uiteindelijk om gedragsverandering. Gaat een inkoper daadwerkelijk duurzamer inkopen of blijft hij toch maar liever bij de voor hem vertrouwde leveranciers? Ingesleten gedragspatronen doorbreken, is het moeilijkste onderdeel van een transitie.’ Daarom moet je doelen kunnen vertalen naar observeerbaar gedrag. ‘Iedere strategische verandering móet zich manifesteren in een verandering in uitvoeringsprocessen. Is dat niet het geval, dan heeft de hele transitie geen zin.’

Alle trendvisies van Supply Chain Magazine vind je hier.