Transportsector in rustiger vaarwater na drie hectische jaren

Na drie roerige jaren komt de transportsector in rustiger vaarwater. Supply chains herstelden zich van de coronacrisis, terwijl goederenstromen door de oorlog in Oekraïne zijn verlegd. Toch staat de sector ook dit jaar onder druk vanwege de inflatie, waardoor consumenten minder goederen kopen. Daarnaast wordt de groei afgeremd doordat de productie in bouw en industrie door de stijgende rente onder druk staat. De lagere volumes aan bouwmaterialen die hiervan het gevolg zijn, spelen vooral de binnenvaart en het wegvervoer parten. Daarnaast zet de versnelling van de energietransitie een rem op de groei. Dat concludeert ABN-Amro in de nieuwe sectorprognose Transport en Logistiek. De verwachting is dat de hele sector zowel in 2023 (+0,5%) als in 2024 (+1%) een lichte groei zal doormaken.

Aangezien de energiecrisis op dit moment in hevigheid is afgenomen en supply chains normaal functioneren, tekenen de structurele gevolgen van de oorlog in Oekraïne zich scherper af. Zo kwam de energietransitie in een stroomversnelling, wat gevolgen heeft voor ladingstromen in zee- en binnenvaart. De vraag naar steenkool daalt naar verwachting sterk door de massale aanschaf van zonnepanelen.

Duitse kolenimport

Ruim de helft van de Duitse kolenimport wordt via de Nederlandse binnenvaart vervoerd. Deze teruglopende aanvoer leidt zowel in de binnenvaart als in de Rotterdamse haven tot een daling van de overslag van droge bulk. Doordat de binnenvaart in 2022 door laagwater al weinig lading vervoerde, groeit deze branche in 2023 (+2%) nog wel; in 2024 (+1%) ligt een lagere groei in het vooruitzicht. Het vervoerde ladinggewicht in de zee- en kustvaart daalt in 2023 naar verwachting met 0,5 procent door de dalende vraag naar steenkool.

De natte bulkmarkt presteert wel goed. Zo wordt olie door de sancties en verplaatsing van handelsstromen over grotere afstanden verscheept. Ook worden meer chemicaliën uit het buitenland verscheept nu de productie in de Europese chemische industrie is gedaald en is de overslag van LNG door de oorlog in Oekraïne sterk toegenomen.

Minder goed vooruitzicht wegvervoer

Voor het wegvoer ligt na groei in 2022 (+2%) in 2023 een minder goed jaar (-0,5%) in het vooruitzicht. Vorig jaar waren de meeste wegvervoerders nog in staat de hoge dieselprijs en stijgende personeelskosten door te berekenen aan opdrachtgevers, maar dat is dit jaar moeilijker. De markt koelt af door dalende volumes in industrie, bouw en de winkelbranche. Ook komen er meer nieuwe trucks op de markt doordat chiptekorten afnemen. De markt voor wegvervoer wordt daardoor minder krap. Voor sommige wegvervoerders wordt het daardoor lastiger de hogere kosten door te berekenen.

Besparen van energie

Al met al wordt 2023 naar verwachting veel minder hectisch dan de uitzonderlijke jaren 2020 tot en met 2022, maar de macro-economische omstandigheden zijn toch moeizaam. ‘Ondernemers doen er dan ook goed aan zich zo veel mogelijk te richten op zaken waarop ze wél invloed hebben, zoals het besparen van energie’, zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie, Transport en Logistiek bij ABN-Amro.

Als voorbeelden noemt hij het investeren in bijvoorbeeld de isolatie van een warehouse, de aanschaf van zonnepanelen of energiezuinige trucks. ‘Daarnaast zijn aanvullende maatregelen mogelijk, zoals een cursus zuinig rijden voor vrachtwagenchauffeurs. Ook kunnen transporteurs op basis van data hun planning optimaliseren, zodat de beladingsgraad kan worden verhoogd’, aldus Swart.