Supply chain network design vereist meer dan een slimme tool

De noodzaak om de opzet van de supply chain te evalueren, neemt toe door de geopolitieke conflicten, oplopende handelstarieven en klimaatverandering. Maar hoe doe je dat? Welke competenties heb je nodig? En wat zijn de randvoorwaarden voor succes? Tijdens Webinar Wednesday legt Aimms uit hoe je supply chain network design aanpakt. ‘Als het lukt om zelf het juiste team met de juiste competenties samen te stellen, moet je beslist niet gaan uitbesteden.’ 

Door Marcel te Lindert

Supply chain network design kan helpen bij het oplossen van uiteenlopende vraagstukken, van kostenreductie tot verduurzaming en van voorraadoptimalisatie tot investeringsbeslissingen. ‘Een erg interessante toepassing betreft nearshoring. Veel bedrijven overwegen om dichter bij hun afzetmarkt te gaan produceren’, zegt Aditya Bansal, supply chain consultant bij Aimms. ‘Maar denk ook aan mogelijke rampen, zoals overstromingen en oorlogen. Welke vestigingen worden daardoor geraakt? En hoe kunnen de negatieve gevolgen daarvan beperkt worden?’

Bij supply chain network design draait het dan ook niet meer alleen om het minimaliseren van kosten en het vrijmaken van werkkapitaal. Bansal: ‘Het gaat om het vinden van de juiste balans tussen kosten, servicelevels, risico’s en milieu-impact. Bedrijven willen niet alleen kosten, maar ook emissies reduceren. Daarnaast zijn ze op zoek naar oplossingen om de veerkracht en weerbaarheid van hun supply chains te vergroten.’

Spreadsheet of niet

Eigenlijk doet elk bedrijf op een of andere manier aan supply chain network design, ook al gebruiken ze daarvoor geen geavanceerde tools zoals die van Aimms. ‘Iedereen die beslissingen neemt over de configuratie van de supply chain, doet aan supply chain network design’, zegt Emily Schutze, supply chain consultant bij Aimms. ‘Soms doen ze dat op basis van het onderbuikgevoel van het management, soms op basis van spreadsheets. Anderen kiezen voor uitbesteding aan een adviesbureau of logistiek dienstverlener. Of ze maken gebruik van een module van hun ERP-systeem.’

In de praktijk ziet Schutze veel bedrijven vertrouwen op Excel. ‘Iedereen heeft die applicatie al en weet hoe ze die moeten gebruiken. Maar als je het goed wilt doen, vergt het gebruik van Excel een grote inspanning. Je moet vanaf nul zonder enige hulp een compleet model van je supply chain opbouwen. Als je een andere opzet wilt uittesten, moet je in een kopie van het Excel-bestand dat model helemaal aanpassen. Misschien werkt dat nog voor een kleine en niet al te complexe supply chain. Maar als je over een uitgestrekte supply chain met veel dynamiek beschikt, zul je zeker verbeteropties missen.’

Zes stappen

Hoe je supply chain network design wel aanpakt, beschrijft Bansal aan de hand van zes stappen. De eerste stap noemt hij de analysefase: bepaal welk vraagstuk je wilt behandelen. Daarna volgt het verzamelen en prepareren van de benodigde data, gevolgd door het bouwen van een model. ‘In feite bouw je dan een digital twin van je supply chain. Daarna volgt de stap waarin je verschillende scenario’s kunt draaien. Als dat achter de rug is, is het zaak om de resultaten daarvan te evalueren met alle belanghebbenden. Dat leidt tot beslissingen over aanpassing van de supply chain, die we met de organisatie moeten delen en ten uitvoer moeten brengen.’

Veel bedrijven hikken aan tegen de tweede stap: het verzamelen en prepareren van data. Bansal: ‘Ons advies is om het simpel te houden. Supply chain network design zet je doorgaans in om antwoord te vinden op strategische vraagstukken. Dan is het niet nodig om tot op productniveau alle data over de vraag uit de markt te gebruiken. Het is prima om data op een hoger aggregatieniveau te gebruiken. En als niet alle benodigde data voorhanden zijn, hoeft het geen probleem te zijn om aannames te doen.’

Samenstelling van het team

Een cruciale stap betreft het draaien van scenario’s. Wat is de impact op de supply chain als de vraag uit de markt opeens verdubbelt? Wat is het effect als een nieuwe productielijn of een nieuw warehouse wordt opgezet? Welke transportmodaliteiten kunnen worden ingezet zonder de CO₂-doelstellingen te overschrijden? ‘Voor een goed resultaat moet je veel verschillende scenario’s inzetten en de uitkomsten daarvan met elkaar vergelijken. Vervolgens is het zaak om het beste scenario in de praktijk te implementeren’, stelt Bansal.

Het succes van supply chain network design hangt voor een belangrijk deel af van de samenstelling van het team. ‘Je hebt in ieder geval een projectleider nodig die de richting bepaalt, de werklast verdeelt en het contact met alle belanghebbenden onderhoudt. Die persoon moet goede kennis van de bedrijfsvoering en een visie op verandering daarvan hebben’, weet Schutze. ‘Daarnaast heb je zeker ook een modelbouwer en een data-analist nodig. Het is onmogelijk om één persoon met al die competenties te vinden. Daarom moet je een team opzetten.’ 

Wel of niet uitbesteden

Als het lukt om het juiste team samen te stellen, adviseert Schutze om supply chain network design volledig zelf te doen. ‘Dat biedt enorme voordelen. Als veranderingen in de markt of in de supply chain dat nodig maken, kan dat team meteen nieuwe scenario’s draaien en de impact van die veranderingen analyseren. Als je de competenties niet allemaal in huis hebt, bestaan er verschillende mogelijkheden. Je kunt het hele traject uitbesteden, maar ook een adviesbureau inhuren voor het eerste project en tegelijkertijd het team trainen. Het is ook een optie om alleen het prepareren van de data en het bouwen van het model uit te besteden en zelf de scenario’s te draaien en analyseren.’

Voor een goed resultaat is meer nodig dan alleen een network design-team. Bansal stelt dat een implementatiemanager nodig is die de aanbevelingen in de praktijk brengt, maar ook operationele experts die alle ins en outs kennen en weten wat in de praktijk wel en niet werkt. ‘Zij zijn ook de mensen die het gebouwde model kunnen valideren en aangeven welke scenario’s interessant zijn’, legt de consultant van Aimms uit. ‘Daarnaast is steun van het leiderschapsteam nodig. Dat moet ervoor zorgen dat het network design-team de juiste mensen en middelen krijgt en het project de prioriteit die het verdient.’

Centraal of decentraal

De laatste vraag is wat beter is: een centrale of decentrale opzet? Een groot centraal network design-team resulteert doorgaans in diepgaandere expertise over het modelleren van supply chains, maar heeft vaak een wat grotere afstand tot de dagelijkse operatie. Een decentrale structuur levert teams op met meer kennis van de praktijk, maar heeft meestal niet de flexibiliteit om meerdere vraagstukken tegelijkertijd op te pakken. Bansal: ‘Beide opties kunnen werken. Wat uiteindelijk de beste optie is, verschilt van bedrijf tot bedrijf.’