Supply Chain Monitor 2020: bedrijven moeten meer samenwerken in de cloud

De Nationale Supply Chain Monitor, die iedere twee jaar de volwassenheid van supply chain management in het Nederlandse bedrijfsleven onderzoekt, toont aan dat er een groot verschil zit tussen de interne supply chain-volwassenheid – gemiddeld 3,2 op een vijfpuntsschaal – en de externe – gemiddeld een 2,6. Werk aan de winkel dus om vooral de end-to-end ketensamenwerking te verbeteren. Een cruciale schakel en beschermende parachute om uiteindelijk als complete supply chain veilig op vaste grond te landen.

Door Mirjam Hulsebos

CEO’s roepen zo makkelijk ‘ketens concurreren met ketens’, maar in de praktijk blijkt dat bedrijven hun eigen belang toch nog altijd net wat boven het ketenbelang stellen, met alle gevolgen voor de samenwerking van dien. De meerderheid van de ondervraagde bedrijven geeft aan dat hun systemen nog niet geschikt zijn om informatie te delen met leveranciers, dat er geen vraagvoorspellingen worden gedeeld en dat er te weinig structurele communicatie plaatsvindt tussen ketenpartners over issues die voor andere partijen van belang zijn.

Professioneel niveau bereikt

Voor het onderzoek ondervroegen BLMC en Nyenrode Business Universiteit 172 organisaties die hoofdzakelijk vanuit Nederland opereren. Iets meer dan helft van de respondenten werkt in de industrie (51%) en bijna een kwart (23%) in de groothandel. De andere respondenten vallen in de categorieën retail (15%) en overig (10%). 43 procent van de respondenten werkt in bedrijven met meer dan 1000 werknemers, 57 procent in de categorie middelgrote bedrijven tot 1000 medewerkers.

Het algemene beeld van de monitor is positief: behoudens een kleine dip in 2017 neemt de supply chain-volwassenheid al zes jaar op rij toe. De gemiddelde score is nu 3,0, wat betekent dat supply chain management een professioneel niveau heeft bereikt. De groothandel scoort daarbij 0,2 punt hoger dan de industrie, met name omdat deze meer outside-in gefocust is dan de industrie. De afgelopen jaren hebben bedrijven vooral kleine verbeteringen doorgevoerd. Maar de stap naar echte vernieuwing is nog niet gezet.

Goede cultuur

Kijkend naar de themagebieden behaalt supply chain-cultuur de hoogste score: 3,43, gevolgd door strategie (3,27), interne samenwerking (3,18) en leiderschap (3,10). Met de externe aspecten is het een stuk slechter gesteld. End-to-end ketenmanagement scoort het slechtst met 2,52, gevolgd door samenwerking met leveranciers (2,64) en samenwerking met klanten (2,75). Erger is misschien nog wel het feit dat de score voor end-to-end ketenmanagement in vier jaar tijd met 0,3 punt afnam.

Hoewel de samenwerking met klanten en met leveranciers wel een lichte stijging lieten zien met 0,1 punt, is het met het overall ketenmanagement dus alleen maar slechter gesteld de afgelopen jaren. Daarbij spelen achterblijvende ICT en digitalisering een belangrijke rol. Hoewel er voldoende aanbod is van (cloud)systemen om realtime informatie uit te wisselen in de keten, lijkt het erop dat het collectieve nut en de noodzaak om deze software te gebruiken onvoldoende wordt gevoeld. Het valt op dat er op dit gebied wel projecten en pilots worden gestart, maar dat er van structurele informatiedeling nog nauwelijks sprake is.

Wat eveneens opvallend is: de meeste bedrijven geven aan dat ze wel structureel met ketenpartners samenwerken op het gebied van productontwikkeling en innovatie. Maar kennelijk wordt de druk om die samenwerking voort te zetten naar bijvoorbeeld vraagvoorspelling of gezamenlijk risicomanagement nog niet gevoeld. Tot een volgende crisis tot een vrije val leidt van de complete supply chain.