Janet Godsell: ‘Gebruik je bevoegdheid en word een wegbereider’

Hoe maken we onze supply chains duurzaam? Dat is de vraag waarop bedrijven de komende vijftien jaar een antwoord moeten vinden. ‘Als we blijven vasthouden aan onze lineaire supply chains, creëren we een wereld op de rand van de afgrond’, stelt Janet Godsell in haar keynote-presentatie op inNOWvate Supply Chain Event. Zij legt uit hoe bedrijven zich kunnen ontpoppen tot één van de wegbereiders richting een andere toekomst, waarin consumptie en productie zijn ontkoppeld. 

Het industriële tijdperk beslaat een periode van 250 jaar met sterke economische groei. De motor achter die economische groei is consumptie. ‘Zoals onder meer Sir Richard Attenborough al stelde, is het deze link tussen consumptie en productie die nu onze planeet dreigt te vernietigen. Als we vooruit willen, moeten we nieuwe manieren zien te vinden om aan de behoefte van de samenleving te voldoen. Daarbij zullen we consumptie en productie van elkaar moeten ontkoppelen’, zegt Janet Godsell (foto, op scherm), hoogleraar operations & supply chain strategy op de University of Warwick.

Godsell stelt dat de traditionele lineaire supply chain niet langer houdbaar is. In die supply chain halen we spullen uit de grond en maken we er producten van die uiteindelijk terechtkomen op de stortplaats. ‘We moeten die producten zo lang mogelijk in de status met de grootste waarde zien te houden. Pas als we ze niet kunnen hergebruiken, moeten we ze recyclen. De businessmodellen van de toekomst moeten daarop zijn ingericht.’

Utopie of dystopie

Janet Godsell heeft in samenwerking met Blue Yonder onderzocht hoe onze supply chains er in 2035 uit moeten zien. Ze heeft maar liefst 600.000 databronnen bekeken, waarvan ze er 108 diepgaand heeft geanalyseerd. Dat heeft een lijst met 53 factoren opgeleverd die bepalend zijn voor de wijze waarop we reageren op de ontwikkelingen in de maatschappij. ‘We hebben twee tegengestelde scenario’s geschetst. Tegenover een utopie die een bloeiende wereld laat zien, staat een dystopie: een wereld op de rand van de afgrond die ontstaat als we niets doen aan duurzaamheid. Dat is een eng beeld, maar wel het beeld dat werkelijkheid wordt als we blijven vasthouden aan de huidige lineaire economie.’

Vanuit supply chain-perspectief is een dystopie ronduit ongewenst. Godsell schetst een beeld van stijgende grondstof- en productiekosten met hevige concurrentie. ‘Als we een bloeiende wereld willen realiseren, zullen we de principes van de circulaire economie moeten omarmen. Dat leidt tot een heel ander industrieel landschap met regio’s die grotendeels zelfvoorzienend zijn en minder sociale ongelijkheid kennen’, stelt Godsell, die daaraan de term ‘distributed manufacturing’ koppelt.

Wegbereider of achterblijver

De vraag is hoe bedrijven kunnen bijdragen aan de totstandkoming van die bloeiende wereld. Godsell noemt twee factoren die veruit het belangrijkst zijn: de mate waarin bedrijven in staat zijn nieuwe industriële technologieën te adopteren én de mate waarin ze supply chain-partners kunnen integreren. Deze twee factoren vormen een kwadrant, waarin rechtsboven de wegbereiders en linksonder de achterblijvers staan.

‘Natuurlijk willen we het aantal achterblijvers minimaliseren en bedrijven stimuleren om een wegbereider te worden. De handigste route daarnaartoe is wellicht via het kwadrant linksboven of rechtsonder en eerst een integrator of een technofiel te worden. Dus kijk hoe je competenties kunt versterken op het gebied van supply chain-integratie en adoptie van nieuwe technologieën.’

Godsell legt in haar keynote-presentatie uitgebreid uit welke kenmerken bij de vier kwadranten horen. Ze besluit met de boodschap dat supply chain professionals een belangrijke rol spelen bij de transformatie van bedrijven tot wegbereiders. Uit onderzoek van Gartner blijkt dat binnen 85 procent van de bedrijven supply chain professionals de bevoegdheid hebben om beslissingen met betrekking tot de circulaire economie te nemen, alleen of samen met andere afdelingen. ‘Grijp dus je kans. Bedenk welke toekomst jij wilt nastreven. Gebruik je bevoegdheid om die toekomst te realiseren.’

CO₂-footprint

In de discussie aan het eind van inNOWvate Supply Chain Event krijgen Sikko Zoer van Medtronic en Jeroen van Weesep van Lego de vraag in welk kwadrant hun bedrijven vallen: dat van de wegbereiders of dat van de achterblijvers. ‘Als we eerlijk zijn, zijn we nog steeds een achterblijver’, zegt Zoer. ‘We hebben ambities en willen verbeteren. We hebben onszelf dit jaar voor het eerst ook doelstellingen omtrent CO₂-footprint opgelegd, maar we hebben nog steeds een lange weg te gaan.’

Lego is de weg richting het kwadrant van integrator ingeslagen. ‘We zitten in de wereld van plastic. We zoeken naar alternatieve materialen die hergebruik mogelijk maken. En we beseffen dat onze supply chain een CO₂-footprint heeft. Niet alleen binnen Lego, maar ook daarbuiten. Daar werken we aan’, aldus Van Weesep.

Wat Lego belemmert, is het aantal traditionele IT-systemen. Die maken het onmogelijk om zonder veel manueel werk de totale CO₂-footprint in kaart te brengen. ‘Waaraan het ontbreekt, is KPI’s die veel meer gericht zijn op duurzaamheid. Dat is de stap die wij moeten zetten.’

Zoer herkent de oproep van Janet Godsell. ‘We kunnen als supply chain veel invloed uitoefenen op de besluitvorming in het bedrijf. Binnen Medtronic is duurzaamheid één van de factoren die we meenemen in onze afwegingen over de inrichting van de supply chain. En die factor wordt alleen maar belangrijker.’