Goederenvervoer veert terug, voor luchtvaart en OV komt het aan op 2022

De vooruitzichten voor de sector transport en logistiek zijn sinds de start van de coronacrisis inmiddels over de hele linie verbeterd. Maar waar het goederenvervoer de terugslag dit jaar al achter zich laat en pakketvervoerders met een sterk eerste half jaar opnieuw flink groeien, komt het veel zwaarder getroffen personenvervoer slechts toe aan licht herstel. De luchtvaart heeft het meeste last van de aanhoudende onzekerheid en beperkingen. Dat blijkt uit het nieuwe vooruitzicht transport en logistiek van ING Research.

Na een gemiddelde krimp van ruim 13 procent in 2020 en grote verschillen daarbij tussen deelsectoren veert het verwachte volume in transport en logistiek met 7,5 procent terug in 2021. In 2022 komt het oude niveau weer binnen bereik, maar de verschillen in dynamiek tussen bedrijven in personen- en goederenvervoer blijven ongekend groot. ING-sectoreconoom Rico Luman: ‘Waar bedrijven in het wegtransport, de logistieke dienstverlening en het pakketvervoer soms weer met krapte kampen, bevinden het OV en de passagiersluchtvaart zich na een ongekende terugval nog in de beginfase van herstel en blijft er onzekerheid.’

2022 jaar van de waarheid voor luchtvaart en OV

Met de reisbureaus en de kunstsector behoorde de luchtvaart tot de drie zwaarst getroffen sectoren van de Nederlandse economie. Het totale volume zakte van €13 naar €5,5 miljard in 2020 (-58%) en ook het OV heeft veel goed te maken. Door aanhoudende onzekerheid en reisbeperkingen komt het personenvervoer in 2021 pas aan het begin van herstel toe. In het OV gaat het volume langzaam omhoog en dit zal in het najaar met (gedeeltelijke) terugkeer naar kantoor en onderwijsinstellingen doorzetten.

In de luchtvaart blijft het totale volume naar verwachting rond 50 procent van het niveau van 2019 steken. Voor overtuigender herstel wordt 2022 – als reisbeperkingen zijn vervallen – een spannend en cruciaal jaar. Boekingsgedrag laat zien dat er in de luchtvaart veel reisvraag in de wachtstand staat. Toch blijft het volgens ING onzeker hoe het structureel herstel de komende jaren verloopt omdat grote bedrijven kritischer kijken naar de noodzaak om zakelijk te reizen en er na invoering van de Nederlandse vliegheffing in Europa ook een accijnsheffing wordt voorbereid.

Goederenvervoer snel uit het dal

Het transport en de logistiek van goederen laat een veel positiever beeld zien dan het personenvervoer. Hier komt het volume dit jaar met een groei van 4,5 procent naar verwachting boven het niveau van 2019 uit. Nadat de extra vraag naar consumentengoederen tijdens de pandemie eerder tot snelle terugkeer van vervoersvraag leidde, zorgt de aantrekkende internationale handel in combinatie met een krachtig herstel van de industrie (en voorraadopbouw) voor herstel.

Het vervoer over de weg, maar ook de binnenvaart en de zeevaart, kunnen hierdoor de teruggang van vorig jaar goedmaken. Hoge vrachttarieven door stremmingen en gebrek aan capaciteit houden in de containerzeevaart en de luchtvracht waarschijnlijk de rest van het jaar nog aan en kunnen gunstig uitpakken voor logistiek dienstverleners. In de binnenvaart is hier echter geen sprake van omdat daar voldoende capaciteit is.

Groei in pakketvervoer zet door

De coronacrisis zorgde voor een forse groeiversnelling in internetverkopen en daarmee het pakketvervoer. In de eerste maanden van 2021 zette de groei met de eerder door consumenten opgedane e-commerce-ervaring stevig door. De verwachting is dat het niveau, ook nu de winkelstraat weer open is, op een hoger zal blijven dan voorheen, meldt ING. Het levert voor pakketvervoerders, maar ook voor warehouseactiviteiten van logistieke bedrijven (e-fulfilment), veel extra werk op. Dit zorgt ervoor dat pakketvervoerders binnen het goederentransport naar verwachting ook in 2021 de sterkste groei laten zien.