Duurzaamheid vraagt aandacht van supply chain-leiders

Sami Naffakh van Reckitt is de nieuwe aanvoerder van de Top 28 Supply Chain Executives in Europa. Hoe kijken hij en de andere supply chain-leiders naar de thema’s en trends in de supply chain? En welke vaardigheden hebben ze nodig om hun visie te realiseren? KPMG, Inspired-Search en Supply Chain Media – de samenstellers van de Top 28 – geven tijdens een webinar antwoord op deze vragen. ‘In de toekomst krijgen we alleen maar meer behoefte aan resilience.’ 

Door Marcel te Lindert

Vrijwel elke CEO of CFO spreekt in zijn toelichting op de kwartaalcijfers over de supply chain van zijn bedrijf. Dat blijkt uit een overzicht van IoT Analytics, dat de laatste twee kwartaalberichten van 1500 beursgenoteerde, wereldwijd opererende bedrijven heeft geanalyseerd. Na inflatie en corona is supply chain de meest gebezigde term, op de voet gevolgd door onzekerheid. Dat bewijst maar weer eens dat supply chain een belangrijk gespreksonderwerp is geworden in de bestuurskamers van multinationals. ‘Sinds de coronacrisis beseft elke CEO dat zijn bedrijf een supply chain heeft. Met als resultaat dat supply chain-leiders meer en meer een vaste plek in die bestuurskamers hebben gekregen’, stelt Johan Smits, partner global strategy group bij adviesbureau KPMG.

Inspired-Search merkt dat supply chain niet langer wordt gezien als een black box die alleen maar geld kost. ‘Nu willen CEO’s weten wat er in die black box zit. Ze willen begrijpen wat de uitdagingen en mogelijke strategieën zijn’, vertelt Oskar Verkamman, die samen met Edwin Tuyn leiding geeft aan het bureau dat gespecialiseerd is in de werving en selectie van supply chain-leiders. ‘Tegelijkertijd zien we dat supply chain-leiders steeds beter in staat zijn om supply chain-vraagstukken te vertalen naar vraagstukken voor het hele bedrijf. Dat heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de verbeterde positie van supply chain-leiders in de bestuurskamers’, aldus Tuyn.

Veranderende visie van supply chain-leiders

Supply Chain Media heeft in nauwe samenwerking met KPMG en Inspired-Search een ranglijst met de 28 meest toonaangevende supply chain executives van Europa opgesteld. Deze Top 28 wordt aangevoerd door Sami Naffakh, chief supply officer bij Reckitt. Nu supply chain één van de belangrijkste onderwerpen van gesprek is, zijn de ogen in het bedrijfsleven meer dan ooit gericht op deze supply chain-leiders en op hun visie op de thema’s en trends in supply chain.

Die visie is aan verandering onderhevig, blijkt uit een rondvraag van Supply Chain Media onder 36 supply chain-leiders. Zij zien duurzaamheid en de schaarste aan grondstoffen als veruit de belangrijkste trends op de lange termijn. Twee jaar geleden prijkten digitalisering en technologische veranderingen bovenaan. Smits heeft daarvoor een verklaring. ‘Direct na uitbraak van het coronavirus hebben veel bedrijven hun digitaliseringsprogramma’s versneld uitgevoerd. Nu vraagt duurzaamheid de meeste aandacht, omdat supply chain-leiders zich afvragen hoe ze de vraagstukken op dat vlak moeten aanpakken.’

Vraagtekens bij lage score voor reshoring

Reshoring is een trend die opvallend laag scoort, hoewel veel bedrijven de afgelopen jaren hebben nagedacht over de vraag of ze dichter bij de afzetmarkt moeten produceren. ‘Ik ben benieuwd of dat nog steeds een thema is als de ontwikkelingen in de verschillende markten weer enigszins zijn genormaliseerd. Veel bedrijven praten over reshoring, maar ik ben er niet van overtuigd of de plannen op dat vlak daadwerkelijk worden doorgezet’, stelt Verkamman. Smits ziet binnen KPMG wel degelijk een toename van projecten op het gebied van supply chain network design. ‘Door dichterbij te produceren, kun je flexibeler inspelen op trends in de afzetmarkt. Maar als de onderdelen nog altijd uit het Verre Oosten moeten komen, ben je nog steeds afhankelijk van lange aanvoerlijnen.’

Hoewel supply chain-leiders duurzaamheid als de belangrijkste trend van de toekomst zien, is dit in de boardroom tot nu toe geen belangrijk gespreksonderwerp. Daar gaan de gesprekken vooralsnog over digitalisering, transformatie, risicomanagement en kostenbeheersing. Smits adviseert supply chain-leiders om daarin verandering te brengen. ‘Want er is veel wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid op komst. Bedrijven moeten daar nu strategische plannen voor ontwikkelen. Mede daarom hebben we bij het opstellen van de Top 28 Supply Chain Executives nadrukkelijk gekeken naar het beleid op het gebied van duurzaamheid.’

Motiveren als belangrijkste vaardigheid

De vraag is welke vaardigheden leiders moeten hebben om te kunnen omgaan met alle trends en thema’s. Recruitmentbureau Odgers Berndtson heeft dat onderzocht voor leiders in het algemeen, ongeacht de discipline waarvoor ze verantwoordelijk zijn. Maar liefst 63 procent van de ondervraagden geeft aan dat hun leider beschikt over het vermogen om zijn mensen te motiveren. Daarna komen vaardigheden als resilience (62 procent), stakeholder management (49 procent), aanpassingsvermogen (46 procent) en strategisch denken (44 procent). Als laatste zijn er de vaardigheden op het gebied van operationele transformaties (35 procent) en data science (28 procent).

Smits is zeer te spreken over de hoge score van motivatievaardigheden. ‘Bij driekwart van de medewerkers hangt de beslissing of ze blijven of vertrekken bij een bedrijf af van de vraag of ze het management wel of niet graag mogen. Dat heeft alles te maken met motivatie, aanpassingsvermogen en stakeholder management.’ Verkamman is blij dat resilience hoog scoort. ‘Dat is wat we nodig hebben om te kunnen omgaan met alle onzekerheid. Onlangs hoorde ik iemand zeggen dat het tempo van veranderingen nooit meer zo langzaam zal zijn als op dit moment. In de toekomst hebben we dus alleen maar meer behoefte aan resilience.’

De juiste mensen om je heen verzamelen

De vraag die nog niet beantwoord is, gaat over de specifieke vaardigheden die supply chain-leiders nodig hebben. Uit de rondvraag van Supply Chain Media blijkt dat resilience & scenario building bovenaan staat, gevolgd door strategic & transformation thinking en strategy execution & alignment. ‘Als supply chain-leiders in staat zijn een brug te slaan naar commercie, marketing en finance en de trends en ontwikkelingen op die gebieden kunnen vertalen naar een supply chain-strategie, kunnen ze een supply chain bouwen die bestand is tegen elke toekomstige uitdaging. Als ze niet in staat zijn om de daarvoor benodigde investeringen gedaan te krijgen, ontstaat een supply chain met het nodige lapwerk en mensen die op hun tenen moeten lopen’, aldus Smits.

Tuyn vindt het teleurstellend dat thema’s als employee engagement, diversity & inclusion en storytelling & change management zo laag scoren. ‘Dat zijn de vaardigheden die ik wil terugzien bij supply chain-leiders. Want als je als supply chain-leider over die eigenschappen beschikt, kun je de juiste mensen om je heen verzamelen die over alle andere vaardigheden beschikken. Dat is cruciaal, want geen enkele supply chain-leider kan in zijn eentje een antwoord vinden op alle uitdagingen.’