Duurzaamheid leidt tot strategische discussies

Ondanks de onzekere economische vooruitzichten blijft duurzaamheid hoog op de agenda van het bedrijfsleven staan. Maar hoe zorg je ervoor dat het hele bedrijf, van directie tot werkvloer, duurzamer gaat opereren? Tijdens de door Supply Chain Media georganiseerde workshop Sustainability bij Moonen Packaging ervoeren supply chain-directeuren hoe ze in negen stappen de gang naar een duurzamere bedrijfsvoering kunnen maken. ‘We hebben dagenlang gesproken over de vraag hoe duurzaamheid in de bedrijfsstrategie past.’ 

Door Marcel te Lindert

Op een schaal van 1 tot en met 5 waarderen de deelnemers aan de workshop hun eigen duurzaamheidsprestaties met een 3,4. Dat is hoger dan het cijfer dat ze geven voor de duurzaamheidsprestaties van de organisaties waarvoor ze werken: een 2,9. ‘Deze cijfers laten zien dat we persoonlijk goed bezig zijn. Dat we bezig zijn met zaken als afval scheiden en lokaal inkopen. Maar met onze organisaties kunnen we veel meer impact maken. Beter gezegd: als we in de veertig uur dat we aan het werk zijn duurzamer opereren, is het effect groter dan wanneer we thuis perfect afval scheiden’, vertelt Mirjam van Laarhoven (foto), medeoprichter van SOW Sustainability.

Samen met haar collega’s van SOW Sustainability helpt Van Laarhoven bedrijven als Moonen Packaging duurzamer te opereren. De deelnemers aan de workshop hebben diezelfde ambitie, al is het alleen maar omdat een duurzamere operatie voordelen biedt voor het bedrijf. Ruim een kwart stelt dat het bedrijf daardoor een aantrekkelijkere werkgever wordt, niet onbelangrijk gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Eén op de vijf stelt dat duurzaamheid een voorsprong op de concurrentie geeft, terwijl één op de acht aan de slag wil vanwege de verwachting dat klanten of overheden daarom gaan vragen.

Bereidheid om meer te betalen

Een enkeling vraagt zich af of investeren in duurzaamheid überhaupt voordeel oplevert. Zijn klanten bereid om wat extra’s te betalen voor een duurzamer alternatief? Nu de prijzen in de supermarkten stijgen, kiezen consumenten minder vaak voor biologische producten. ‘Soms wel en soms niet’, geeft Van Laarhoven toe. ‘Of klanten ervoor willen betalen, ligt aan de doelgroep en aan het verhaal dat erachter zit. Als het om een vorm van greenwashing gaat, prikken mensen daar steeds vaker doorheen. Het is zaak om goed uit te leggen wat je doet en waarom.’

Wat meespeelt, is de vraag of klanten weten welke producten of diensten wel of niet duurzaam zijn. Wie iets online via internet bestelt, heeft vaak de keuze uit meerdere betalingsoplossingen en slechts één afleveroptie. Dan is het niet eens mogelijk om een duurzame keuze te maken. ‘Maar er zijn ook bedrijven die de strategische keuze maken om alleen maar duurzame producten aan te bieden. Een goed voorbeeld is Lidl, dat er bewust voor kiest om geen eieren van 25 verschillende leveranciers aan te bieden, maar alleen eieren van Kipster in het schap te leggen.’

Versmelten met de bedrijfsstrategie

De meeste bedrijven zijn nog lang niet zover dat ze dat soort strategische keuzes kunnen maken. Van Laarhoven laat een 9-stappenplan zien dat bedrijven helpt om werk te maken van duurzaamheid. Het opstellen van de duurzaamheidsstrategie is stap 6 en het versmelten van de duurzaamheidsstrategie met de bedrijfsstrategie is pas stap 9. ‘Dat is voor 80 procent van de bedrijven erg lastig, want die hebben niet eens een bedrijfsstrategie. En vaak weten ze dat van zichzelf niet’, stelt Martijn Lofvers, dagvoorzitter en chief trendwatcher van Supply Chain Media.

Roland van Bussel is het eens met de opmerking van Lofvers. Met zijn bedrijf Moonen Packaging heeft hij alle negen stappen doorlopen, maar het langst gedaan over die laatste stap. ‘Met de directie en de managementlaag daaronder hebben we dagenlang gediscussieerd: wat is de bedrijfsstrategie en hoe past duurzaamheid daarin? Uiteindelijk hebben we gezamenlijk een richting bepaald, maar die moet dan wel breed gedragen worden. Ook door de mensen die wat minder op hebben met duurzaamheid.’

Het belang van goede ambassadeurs

Van Laarhoven benadrukt dat niet alle stappen in dezelfde volgorde doorlopen hoeven te worden. Als tijdens de start al duidelijk wordt dat er geen duidelijke bedrijfsstrategie bestaat, is het misschien beter om daarover helderheid te scheppen. Dan wordt ook duidelijk hoe duurzaamheid erin past. ‘Parallel daaraan kun je met een team van zes tot acht ambassadeurs alvast gaan nadenken over duurzaamheidsdoelstellingen. Belangrijk is wel dat het ambassadeursteam een heel goede afspiegeling is van de organisatie. Daarin moeten dus mensen zitten uit de directie en van de werkvloer, mensen van inkoop, productie en verkoop, etc. Alleen dan lukt het om de hele organisatie mee te krijgen.’