Coronacrisis legt kwetsbaarheid supply chain Accell bloot
Fietsenbouwer Accell bleef als gevolg van de coronacrisis opeens vrijwel verstoken van de levering van nieuwe frames. Het maakte akelig duidelijk hoe kwetsbaar de supply chain van het bedrijf was. Het NRC belichtte aan de hand van dit beursgenoteerde concern – dat als een van de weinige bedrijven echt openheid van zaken durfde te geven – de impact van de virusuitbraak op de toeleveringsketens in een geglobaliseerde wereld.
Half februari ziet bestuursvoorzitter Ton Anbeek van Accell de bui al hangen: er dreigt een tekort aan cruciale onderdelen als zadels, naven en frames door het stokken van de toevoer. De leveranciers in Azië hebben in de weken ervoor vanwege lockdowns de deuren gesloten. Vanuit Rotterdam komen nog enkele containerschepen binnen, maar zicht op nieuwe toevoer is er nauwelijks. Reden om begin maart de productie in de fabriek in Heerenveen drastisch terug te schroeven, bericht NRC.
Accell, dat jaarlijks een slordige miljoen fietsen verkoopt, neemt de frames al jarenlang af van vijf à zes leveranciers in China en Vietnam. Als gevolg van de corona-uitbraak sluiten eind januari de eerste van die bedrijven hun deuren. ‘Onze mensen in China kregen al vrij snel door dat dit een probleem kon worden’, meldt Anbeek in NRC. Zij waarschuwden het hoofdkantoor in Heerenveen. Omdat er op dat moment nog diverse schepen met frames onderweg naar Nederland zijn, kan Accell gelukkig nog wel even vooruit.
Afschalen productie Accell
Uit veiligheidsoverwegingen vertrekken de werknemers van Accell in China in die dagen grotendeels naar Taiwan. Vanaf het eiland proberen ze contact te onderhouden met de leveranciers op het vasteland. Duidelijk is echter wel dat er geen zicht is op een snelle heropening van de fabrieken. Eind februari arriveren de laatste schepen met frames en andere componenten in Rotterdam. Accell ziet zich op 1 maart genoodzaakt de productie af te schalen tot 30 procent.
Vervolgens gaan als gevolg van de lockdown-maatregelen bijna alle fietsenwinkels in Europa op slot. Daardoor komen er geen nieuwe bestellingen meer binnen, en dus ook geen geld. Omdat de kosten doorlopen, wordt de flexibele schil bij Accell afgeschaald. Ook regelt het concern extra financiering. Lopende bestellingen worden zoveel mogelijk naar latere data verplaatst. Anbeek: ‘Daardoor kan je dan ook weer later betalen.’ Lastig is daarbij vooral dat niemand op dat moment weet hoe lang het allemaal gaat duren.
Na het versoepelen van de lockdowns blijkt de fiets plotseling populairder dan ooit. Accell moet dus opeens weer vol aan de bak. Anbeek: ‘Vervolgens wilden alle fabrikanten bestellingen in China juist weer naar voren halen. Maar de Chinese bedrijven hadden hun eigen bestellingen afbesteld of naar achter gezet.’ Accell slaagt er ondanks dat in een behoorlijk aantal frames te claimen, die vervolgens per vliegtuig worden ingevlogen. ‘Als je Europees marktleider bent, dan helpt dat natuurlijk’, verklaart Anbeek in NRC.
Productieketens anders inrichten
Volgens Anbeek was al vóór de coronacrisis een proces in gang gezet om de productieketens anders in te richten. De virusuitbraak zal die trend extra versnellen, meent hij. Volgens hem openen de eerste Taiwanese frameproducenten nu fabrieken in Europa. Door robotisering en automatisering is de factor kapitaal in de framefabrieken namelijk steeds groter geworden. Het lagelonenvoordeel wordt als gevolg daarvan kleiner. Bedrijven kunnen daardoor net zo goed dicht bij hun afzetmarkt gaan zitten.
Ook nu nog is er sprake van een haperende supply chain met een onregelmatige toevoer van onderdelen. Als gevolg daarvan draait de fabriek in Heerenveen nog altijd maar voor 70 procent. Anbeek hoopt binnenkort weer op te kunnen schalen naar 80 of 90 procent. Een volledig herstel van de productie zit er volgens hem voorlopig echter nog niet in. ‘Zo’n schok als deze, met eerst de lockdown in China en daarna de situatie bij ons, die loopt door het hele jaar door.’