Complexiteit staat verduurzaming van de supply chain in de weg

Wie naar verduurzaming van de supply chain streeft, moet zijn duurzame processen vooral simpel houden. Dat blijkt uit het gesprek van Anne van de Poel (Bonduelle) en Roland van Bussel (Moonen Packaging) met talkshow host Martijn Lofvers tijdens de derde editie van de SCM Talkshow. Van de Poel: ‘Als verduurzaming leidt tot een complexe operatie waarin mensen veel tijd moeten steken, werkt het niet. Complexiteit is een belangrijke barrière die verdere verduurzaming in de weg staat.’ 

Door Marcel te Lindert 

Bijna niemand heeft iets tegen verduurzaming. Althans niet de mensen die Anne van de Poel ontmoet in haar werk als supply chain-directeur Noord-Europa van Bonduelle. ‘Toch is er iets dat veel bedrijven weerhoudt om met duurzaamheid aan de slag te gaan. Vaak is dat geld, prioriteit of ambitie. En soms gaat het om het gebrek aan kennis of data. Dat is waarover we met ketenpartners in gesprek moeten gaan. Als we er samen in slagen barrières weg te halen, kunnen we vaart maken met duurzaamheid. En misschien betekent dat dat we in logistieke tenders andere eisen moeten opnemen dan alleen een lage prijs en een hoge kwaliteit.’

Transportstromen bundelen

De duurzaamheidsambities van Bonduelle komen voort uit twee overtuigingen: dat de gezondheid van zowel mens als planeet nauw met elkaar samenhangt en dat een plantaardig dieet de oplossing is voor beide. Met dertig fabrieken en tweeduizend ‘farming partners’ levert het familiebedrijf daar een grote bijdrage aan. ‘Wij zijn wereldwijd actief, maar geloven in een lokale aanpak. We geloven dat het product moet groeien in vaste grond op de locatie waar dat het beste kan. En het liefst verwerken en verkopen we het product zo dicht mogelijk in de buurt. Ook om zo min mogelijk CO₂ uit te stoten.’

De tendens naar meer lokale supply chains zorgt voor uitdagingen, merkt Van de Poel. ‘Dat geldt met name voor de schaalgrootte. Die is vaak een stuk kleiner, wat leidt tot dunnere transportstromen. Het vraagt ondernemerschap om daarvoor een oplossing te vinden. We moeten stromen in kaart brengen, data verzamelen en sparren met onze logistiek dienstverleners. En soms het gesprek aangaan met concullega’s om stromen te bundelen. Met name dat laatste is lastig, want waar begin je? Bij de andere opdrachtgevers van onze logistiek dienstverleners? Of moeten we direct contact opnemen met andere grote foodproducenten? Soms blijkt het ook gewoon niet handig te zijn om stromen te bundelen.’

CO₂-uitstoot meten en rapporteren

Ook Moonen Packaging zoekt naar mogelijkheden om het transport te verduurzamen. De verpakkingsgroothandel heeft zichzelf opgelegd dat de supply chain binnen de bedrijfsmuren en stroomafwaarts richting de klanten eind 2026 CO₂-neutraal moet zijn. Operationeel directeur Roland van Bussel: ‘De interne supply chain is niet het probleem. We zitten in een duurzaam pand zonder gasaansluiting en met zonnepanelen. Maar stroomafwaarts moeten we nog 250 ton CO₂ uit de keten halen. We hebben een stuk of vijf vervoerders, die we willen koppelen aan het platform van BigMile. Dat stelt ons in staat om op zendingsniveau de CO₂-uitstoot te meten en te rapporteren richting onze klanten. Daarmee willen we hen stimuleren om duurzamer in te kopen. Hopelijk leidt dat tot minder zendingen en vollere vrachtwagens.’

Verduurzaming van het andere deel van de supply chain is een stuk lastiger. ‘Dan praten we over de verpakkingen zelf en de wijze waarop die worden geproduceerd. De verpakkingsindustrie is vrij traditioneel en lastig te verleiden om bijvoorbeeld duurzaam transport in te zetten. Maar dat gaan we wel proberen. Als groothandel zijn we relatief klein, maar als onderdeel van de OptiGroup kunnen we alweer wat meer invloed uitoefenen. En als groothandel hebben we het voordeel dat we leveranciers kunnen uitkiezen. We zijn nu aan het onderzoeken of we duurzaam opererende leveranciers meer volume kunnen gunnen.’

Circulaire supply chain

Een duurzame supply chain betekent uiteindelijk ook een circulaire supply chain. Tijdens de SCM Talkshow wordt duidelijk dat Bonduelle streeft naar recyclebare en het liefst nog herbruikbare verpakkingen. Alle plastic verpakkingen op basis van fossiele grondstoffen moeten uiterlijk in 2030 volledig geëlimineerd zijn. ‘Ook wij denken na over herbruikbare verpakkingen’, stelt Van Bussel. ‘Dat is waar we naartoe gaan, zelfs als het gaat om e-commerceverpakkingen. Dat betekent dat we te maken krijgen met retourstromen. Daarvoor is het nodig de herbruikbare verpakkingen van tags te voorzien, zodat we weten waar ze zich bevinden.’

Onder de noemer ‘Happy Plastic’ is Moonen al gestart met het terughalen van verpakkingsfolie. Die wordt verwerkt tot grondstof voor nieuwe verpakkingsfolie. Bonduelle onderzoekt de mogelijkheden om aan te haken bij Too Good To Go, een initiatief om voedselverspilling tegen te gaan. ‘Zij willen boxen samenstellen waarin foodproducenten de voorraden kunnen stoppen die niet meer aan de houdbaarheidsdata van retailers voldoen maar nog wel gewoon goed zijn. Als het makkelijk is om die voorraden aan te leveren, zie ik voor Bonduelle geen enkele barrière om daaraan mee te doen’, stelt Van de Poel.

Houd het simpel

Daarmee is het gesprek aan tafel weer aanbeland bij het thema uit het begin: hoe kunnen we de barrières voor verduurzaming weghalen? ‘Het idee van Happy Plastic is ontstaan vanuit het enthousiasme van een medewerker. We zijn daarmee bij een aantal klanten begonnen, maar het staat nog in de kinderschoenen. Soms moet je niet wachten tot je alle data compleet hebt, maar gewoon starten. Dan kom je vanzelf die barrières tegen die weggehaald moeten worden’, stelt Van Bussel. Van de Poel vult aan: ‘Het belangrijkste van dit soort initiatieven is dat het proces zo simpel mogelijk wordt. Als het een complex proces is waarin mensen heel veel tijd moeten steken, werkt het niet. Complexiteit is een belangrijke barrière voor verduurzaming.’