Bereid je nu voor op CO2-emissiecontroles!

Nieuwe regels die bedrijven in de EU meer verantwoording laten afleggen over hun impact op het milieu, zorgen voor verontruste leidinggevenden. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) die vanaf 2024 van kracht wordt, breidt de verplichting van bedrijven om te rapporteren over duurzaamheidskwesties verder uit. Het doel is de overgang van de EU naar een duurzame economie verder te stimuleren, maar het zal bij bedrijven waarschijnlijk hoofdbrekens veroorzaken. Zij moeten immers rapporteren over scope 3-emissies die grotendeels buiten hun directe controle vallen. Rapportage over emissies wordt hiermee in feite op hetzelfde niveau gebracht als financiële controle.

Door Helen Armstrong

Zoals werd benadrukt op het inNOWvate Supply Chain Event in Ede hebben verschillende (IT-)specialisten en techbedrijven al slimme tools en ervaring om bedrijven te helpen hun CO₂-voetafdruk te verkleinen en hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te vergroten. De belangrijkste boodschap voor bedrijven die zich voorbereiden op de nieuwe richtlijn is om nú te beginnen.

Ongeveer 49.000 bedrijven in de EU worden waarschijnlijk beïnvloed door deze nieuwe verordening, die de bestaande regelgeving voor niet-financiële verslaglegging uit 2014 aanscherpt. De verordening treft vooral grote bedrijven die aan minimaal twee van de volgende drie criteria voldoen: het in dienst hebben van meer dan 250 FTE’s; een netto-omzet draaien van 40 miljoen euro of meer; activa van minstens 20 miljoen euro hebben. Ook zullen kleine en middelgrote bedrijven met een openbaar belang gedetailleerde informatie over hun ecologische en maatschappelijke voetafdruk moeten publiceren die voor iedereen toegankelijk is.

Digitalisering is de sleutel

Carlos Mario Gomez (foto), marketing director van Sweep, vertelde afgevaardigden op de Sustainable Summit tijdens het evenement dat digitalisering de sleutel is tot het verminderen en monitoren van emissies en dat supply chain aan de slag moet om dit aan te pakken. ‘We moeten nu actie ondernemen en dit is waar technologie een facilitator zal zijn. Sweep heeft een stap-voor-stap raamwerk ontwikkeld dat elke organisatie kan implementeren. Als de basis eenmaal staat, kun je gaan samenwerken met leveranciers en het verzamelen van emissiegegevens digitaliseren. Dit is een grote uitdaging, omdat het verzamelen van data moeilijk kan zijn, vooral voor scope 3-emissies’, aldus Gomez.

Terwijl scope 1-emissies direct door bedrijven worden geproduceerd, meestal in maakbedrijven, en scope 2 voornamelijk afkomstig is van energie die wordt ingekocht, is scope 3 goed voor alle andere indirecte emissies, waarvan het merendeel in de supply chain plaatsvindt. ‘Deze tikken het meest aan – ongeveer elf keer scope 1 en 2 samen – en ze zijn het moeilijkst te meten’, aldus Gomez. ‘Mijn belangrijkste boodschap is echter: wacht niet op het perfecte systeem, maar begin vandaag! Begin met meten en zorg dat je een betrouwbare, geautomatiseerde manier hebt om data te verzamelen en te analyseren aan de hand van doelstellingen.’

Gomez erkent dat dit erg lastig kan zijn omdat bedrijven met zoveel leveranciers en handelspartners werken. ‘Je moet leveranciers hierbij betrekken en met hen communiceren op een manier die het voor hen gemakkelijk maakt hieraan mee te werken. Dat is de sleutel. Dit is ook hoe Sweep je kan helpen je relatie met leveranciers te resetten. Daarnaast kunnen leveranciers en partners zichzelf trainen in het verzamelen van emissiegegevens met onze leertool, zodat ze ook hun eigen CO₂-voetafdruk kunnen zien. Dit helpt ze om te voldoen aan de komende regelgeving, dus het is een win-winsituatie.’

Begin nú en doe aannames

Andrea van Swet, commercial sustainability manager van ClimatePartner, is het ermee eens dat het nú tijd is om te handelen. ‘Het is nog steeds erg moeilijk om alle primaire data voor scope 3 te krijgen, maar je kunt niet wachten tot je perfecte gegevens hebt. We moeten nú beginnen en daarom secundaire gegevens gebruiken om aannames te doen. Naarmate we verder komen en iedereen meedoet, zullen de data verbeteren.’

Volgens Van Swet stelt de duurzame datagestuurde oplossing van ClimatePartner fabrikanten en leveranciers in staat de decarbonisatie van de supply chain te versnellen als ze naar het volgende niveau gaan. ‘We hebben een van de grootste databases van broeikasgasemissies omdat we met veel industrieën en internationale klanten werken. We kunnen veel gegevens vergelijken en stap-voor-stap begeleiding bieden. Met ons gecertificeerde ClimatePartner-label kun je ook transparant communiceren over klimaatmaatregelen om beschuldigingen van greenwashing te voorkomen. We moeten dit gezamenlijk doen en samenwerking is de sleutel om dit rendabel te maken.’

CO₂-voetafdruk visualiseren

Ook Auke Annema, business consultant van BigMile, herhaalde nog eens dat supply chains voorbereid moeten zijn toen hij beschreef hoe dit bedrijf een gecertificeerde en controleerbare CO₂-berekeningstool biedt die de hele voetafdruk in de keten kan visualiseren, inclusief scopes 1, 2 en 3.

‘We hebben al een grote interactieve applicatie die onze gebruikers kunnen inzetten om hun CO₂-voetafdruk te meten en er inzicht in te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld zien welke klant verantwoordelijk is voor welke uitstoot in de supply chain en waar je de meeste impact kunt hebben om CO₂ effectief en verantwoord te verminderen. Het is goed om over rapportage te beschikken, maar de volgende stap is het verminderen van je uitstoot.’

Het BigMile-platform voor transportgerelateerde CO₂-uitstootoptimalisatie toont verschillende verzendscenario’s, die combinaties kunnen zijn van vervoer over de weg, per schip en per trein. ‘De doorlooptijd kan langer zijn, maar als je de CO₂-uitstoot aanzienlijk kunt verminderen en het duurzamer is, is het meestal ook winstgevender’, aldus Annema.

Duurzame leveringsoptie

Zelfs als het langer duurt, kan duurzame bezorging al snel een concurrentievoordeel worden in e-commerce, meldde Peter van den Hoven, oprichter van omnichannel-bezorgplatform StoreShippers. Uit onderzoek van Metapack – een bezorgplatform in het Verenigd Koninkrijk – blijkt volgens hem dat 40 procent van de afgebroken online verkopen wordt veroorzaakt door het aanbieden van de verkeerde bezorgoptie en dat 43 procent van de shoppers liever zaken doet met een bedrijf dat duurzame bezorgopties biedt.

‘Waarom positioneren we logistiek niet als een toegevoegde waarde – als een commercieel voorstel – in plaats van als een kostenpost? Gebruik het als een manier om klanten te behouden en de conversie te verhogen. Mensen willen dat de levering rond hun leven past, in plaats van andersom’, aldus Van den Hoven.

‘Wij helpen retailers en winkeliers de beste bezorgervaring voor klanten te creëren door gebruik te maken van onze omnichannel-strategieën. Hiermee zijn ze in staat vanuit al hun hubs, dc’s, e-commerce fulfilmentcentra etc. te leveren en verbinding te maken met een koeriersnetwerk van snelle, duurzame, flexibele partners die net iets anders werken dan traditionele koeriers. Je kunt deze strategieën gebruiken om duurzaamheid, klantervaring en voorraadefficiëntie te verbeteren’, aldus Van den Hoven.

Real-time informatie

Om te voorkomen dat klanten afzien van een online aankoop vanwege de bezorgservice, en om een duurzame optie te kunnen bieden, is real-time informatie nodig die binnen een seconde is verzameld, opgehaald en teruggestuurd, vertelde Ronald Slegers, oprichter van DeliveryMatch, de aanwezigen. DeliveryMatch is een cloud-gebaseerd beheersplatform voor bestellingen en verzendingen dat real-time data verzamelt op het moment van aankoop en de volledige logistieke keten bewaakt.

‘Bekend is dat steeds meer consumenten willen weten hoe duurzaam een verzendoptie is. Daarom moeten deze gegevens binnen een seconde beschikbaar zijn. Daarvoor moet je misschien data uit vijf of zes systemen tegelijk halen, want ik raad het niet aan om alle gegevens in één database te stoppen. Logistieke partijen willen ten eerste geen gegevens delen en ten tweede zijn gegevens binnen 5 minuten verouderd’, aldus Slegers.

‘We zijn verbonden met BigMile en binnen één seconde kunnen we bij de kassa laten zien hoeveel CO₂ er wordt uitgestoten voor de gekozen leveringsoptie en wanneer het product wordt afgeleverd door de transittijden, ophaaltijden etc. te controleren. We communiceren deze informatie vervolgens naar de klant. Deze service verhoogt conversiebehoud en verkoop en leidt tot een verlaging van de kosten en CO₂-uitstoot.’

Bewijs leveren

Alleen verklaren dat je een duurzame supply chain hebt, is echter niet genoeg. Je moet het ook kunnen bewijzen als je niet beschuldigd wilt worden van greenwashing. Jonatan van Groos en Alexander Ellebrecht van ChainPoint legden uit hoe zij samenwerkten met Closing The Loop, een Nederlands bedrijf dat elektronisch afval wil verminderen. Het zette een innovatieve businesscase op met Vodafone voor het recyclen van mobiele telefoons in Nigeria, waar weinig mogelijkheden voor recycling zijn. Closing The Loop organiseerde de inzameling door locals, die ze in grote zakken stopten. De zakken werden vervolgens teruggebracht naar Europa, waar de telefoons door Vodafone werden gecompenseerd.

‘Maar als je een claim indient, moet je bewijs kunnen overleggen, en dat is waar ChainPoint om de hoek komt kijken’, zegt Van Groos. ‘Wij moeten 100 procent kunnen bewijzen waar en wanneer de mobiele telefoons zijn ingezameld en de traceerbaarheid tot aan de recycling in Europa organiseren. Het is een uitdaging alle data te verzamelen en het bewijs te leveren, maar ons cloud-gebaseerde platform stelt leveranciers in staat de informatie te geven die nodig is. Dat helpt bedrijven een stap verder te gaan en te bewijzen dat ze het juiste doen.’

Van Groos gaf echter toe dat je niet alles alleen met IT kunt doen. Het bedrijf werkte samen met chocoladefabrikant Tony’s Chocolonely, die een duurzame supply chain wilde creëren en dat ook wilde kunnen bewijzen. ‘In deze sector zijn er veel traceerbaarheidsuitdagingen stroomopwaarts, van de kleine boerderijen, coöperaties, handelaren en exporteurs tot de verwerkers. Deze mensen hebben zekerheid nodig, dus je moet een directe relatie met de boeren hebben en ze langetermijncontracten aanbieden. Dan moeten ze bereid zijn om data te delen, zij het met Excel-sheets. We automatiseren waar we kunnen, maar soms moeten we nog steeds de telefoon pakken om de gegevens te krijgen.’

‘Ook al is het moeilijk als de laatste schakel van de toeleveringsketen zich in verschillende delen van de wereld bevindt met verschillende niveaus van technologie en toegankelijkheid, je moet met de hele supply chain samenwerken als je de hele keten wilt garanderen’, voegde Ellebrecht daaraan toe. Van Groos: ‘Op een gegeven moment moet je opschalen en de traceerbaarheid optimaliseren om duurzaamheid te bewijzen – en dit is waar IT om de hoek komt kijken. Wij stellen bedrijven in staat op een eenvoudige manier de eerste stappen te zetten. Alleen al door de ecologische voetafdruk een beetje te verkleinen, kan iedereen impact maken.’