E-truck geen ‘silver bullet’ voor zero-emissie stadslogistiek

De transitie naar elektrisch wegtransport kent nog veel beren op de weg. Wie gaat de dure e-trucks betalen? Wie zorgt voor het laadvermogen? City hubs zijn cruciaal, maar ook die zijn niet de ultieme oplossing, bleek op het drukbezochte congres Zero-emissie Stadslogistiek in Amersfoort.

Door Harm Beerens

Emissieloos transport staat momenteel vol in de aandacht. Het Eenhoorn Meeting Center in Amersfoort zat vol met verladers, vervoerders en andere bedrijven die iets met wegtransport doen. De urgentie om stadslogistiek te verduurzamen, is groot. Uiterlijk 2025 wordt in minimaal dertig Nederlandse steden een zero-emissiezone ingesteld. Iedere truck of bus die vanaf dan zo’n zone in wil rijden, zal elektrisch of anderszins emissieloos moeten zijn. En dat is nog maar het begin: in 2030 moet de CO2-uitstoot van het hele bedrijfsleven met 45 procent zijn gereduceerd. Ook het langeafstandwegtransport, dus buiten de steden en internationaal, komt aan de beurt.

Drie keer zo duur

Om de CO2-uitstoot van vrachtverkeer over de weg te verlagen, zijn er verschillende opties, waarvan elektrificatie een belangrijke is. Transportbedrijven kunnen hun vloot verduurzamen door de dieselvrachtwagens te vervangen door elektrische, hybride of op waterstof rijdende varianten. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, bleek tijdens het congres. Een elektrische vrachtwagen is drie keer zo duur als een traditionele dieseltruck!

Laadinfrastructuur

Een andere uitdaging is de stroomvoorziening. ‘Op logistieke hotspots is netcongestie nu al een probleem’, vertelt Robert van den Hoed van het Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur (NKL). De ambitie is dat er in 2030 maar liefst 16.000 e-trucks en 250.000 elektrische bestelbusjes door Nederland rijden. ‘De overheid heeft ons verzekerd dat de laadinfrastructuur niet de bottleneck mag worden, maar dat wordt een flinke uitdaging. De capaciteit van de elektriciteitsnetten moet sterk worden opgevoerd.’ In de tussentijd moeten bedrijven ‘slim’ proberen te laden, dus verspreid over de dag, op de juiste momenten en gebruikmakend van collectieve laadfaciliteiten.

Niet enthousiast

Tijdens het congres delen vervoerders en verladers hun eerste ervaringen met emissieloos transport. ‘Onze vloot telt 750 vrachtwagens waarvan er nu twaalf zijn geëlektrificeerd”, zegt logistiek manager Pieter Jan Stad van Van Straalen de Vries Transport. Hij is tevreden dat de eerste hobbels zijn genomen, maar erg enthousiast is hij nog niet. ‘Het was een flinke investering die we niet hadden gedaan als we geen subsidie hadden gekregen. Ook laten de voertuigen kwalitatief nog te wensen over. We hebben het commitment van onze klanten gevraagd en dan is het vervelend dat je soms vertragingen moet melden omdat je niet op tijd stroom kunt laden.’

Tariefsverhoging

Om zijn duurzaamheidsambities te verwezenlijken, heeft bouwgroothandel DSG, bekend van Stiho en Bouwmaat, aan zijn transporteurs gevraagd om in elektrische vrachtwagens te investeren. ‘Twee van hen hebben dit inmiddels gedaan en bij de anderen zijn er nu acht in bestelling’, meldt programmamanager duurzaamheid Roel Laban. Een prangende vraag vanuit de zaal is wie deze trucks betaalt. ‘Dat is een investering die de transporteur moet doen, maar omdat het op ons verzoek is, hebben we afgesproken dat ze in ruil daarvoor een tariefsverhoging mogen doorvoeren.’

Biobrandstof

De automobielindustrie is ook aanwezig in Amersfoort. De transitie naar elektrische vrachtwagens gaat hard, maar biedt niet de silver bullet die op korte termijn alle duurzaamheidsdoelen gaat verwezenlijken, benadrukt Loek Vroon van truckfabrikant Iveco. ‘Om het probleem met laadcapaciteit te tackelen, zullen we ook waterstoftechnologie en biobrandstof moeten inzetten. Vooral voor de langere afstanden is volledig elektrisch op dit moment nog niet toereikend.’

Dark kitchens

Om steden leefbaar te houden, moet er sowieso meer gebeuren dan het vervangen van voertuigen, stelt rector city logistics Walther Ploos van Amstel. Naast beter samenwerken, slimmer plannen en gebruik maken van hubs, moet er volgens hem vooral worden gekeken of al die transportbewegingen überhaupt wel nodig zijn. ‘Moet die servicemonteur per se iedere dag met z’n busje de stad in of kan die ook via virtual reality jouw cv-ketel inspecteren? Denk ook aan prefab systeembouw in de bouw of dark kitchens die onze maaltijden bereiden. Door de verstedelijking wordt het probleem straks zo groot dat er veel ingrijpender maatregelen nodig zijn.’