Bedrijven te nonchalant over omkoping en corruptie

Bedrijven lijken behoorlijk nonchalant te zijn als het gaat om de risico’s van omkoping en corruptie. Ze gaan zelden verder dan het uitvaardigen van beleid tegen omkoping, blijkt uit onderzoek van DNV. Voornaamste doelstelling van bedrijven is het managen van de naleving van de regels, de reputatie en de ethische risico’s. Dat vertaalt zich echter niet in tastbare acties zoals risicobeoordelingen, due diligence of klokkenluidersregelingen. Volgens DNV is het dus maar de vraag of bedrijven zich bewust zijn van hun omkopingsrisico’s, en of ze zijn toegerust om deze te beheersen.

‘Hoewel 55 procent beleid heeft geformuleerd, heeft slechts 25 procent doelen en slechts 15 procent KPI’s vastgesteld. Amper meer dan een derde voert due diligence voor verkoopagenten of risicobeoordelingen uit. Weinig bedrijven zeggen van plan te zijn om meer te gaan investeren. Dat zet een groot vraagteken bij de mate van implementatie en controle van bedrijven als het om anti-omkoping gaat’, zegt Barbara Frencia, CEO Business Assurance bij DNV.

Een geschat wereldwijd jaarlijks verlies van $2,6 biljoen (5% van het mondiale bbp) door corruptie is een sterk argument voor organisaties om een tandje bij te zetten, meent DNV. Ze zouden de risico’s proactief moeten beheren en maatregelen moeten nemen om problemen tijdig te voorkomen of op te sporen, in plaats van gedwongen te worden een kostbaar incident in te perken.

Geen gestructureerde aanpak omkoping

Het onderzoek werd uitgevoerd onder 1190 klanten van DNV Business Assurance uit verschillende sectoren in Europa, Noord-Amerika, Midden- en Zuid-Amerika en Azië. Duidelijk werd dat bedrijven de voordelen van een managementsysteem tegen omkoping wel inzien. Ze hanteren alleen vaak geen gestructureerde aanpak, totdat ze daartoe door een incident worden gedwongen.

Maar 3 procent van de respondenten geeft aan zeer goed bekend te zijn met de norm voor anti-omkopingsmanagementsystemen, ISO 37001. Wereldwijd zijn er slechts 2896 certificaten voor deze norm uitgegeven. Ter vergelijking: er werden meer dan 1 miljoen certificaten uitgegeven voor de kwaliteitsnorm ISO 9001 en meer dan 400.000 voor de milieunorm ISO 14001.

‘Rode vlaggen’ in gedrag fraudeurs

‘Het wordt steeds duurder om de risico’s van de organisatie niet te kennen’, aldus Frencia. ‘Anti-omkoping is geen uitzondering. We weten dat fraudeurs doorgaans ‘‘rode vlaggen’’ in hun gedrag vertonen en dat de meeste organisaties hun beheersmaatregelen aanpassen nadat ze het slachtoffer van een incident zijn geworden. Er valt dus veel te zeggen voor een preventieve, gestructureerde aanpak in de vorm van een managementsysteem dat voldoet aan ISO 37001.’

Bedrijven die kiezen voor een anti-omkopingsaanpak op basis van de internationaal erkende ISO 37001-norm ondernemen volgens DNV actiever stappen om hun risico’s in kaart te brengen en zorgen ervoor dat ze beter zijn toegerust om incidenten te voorkomen en te beheersen. Maar liefst 61 procent van de bedrijven met een dergelijk beleid heeft KPI’s vastgesteld, 64 procent voert risicobeoordelingen uit en 57 procent due diligence voor verkoopfuncties. Bovendien beschikt 43 procent van deze bedrijven ook over een speciale afdeling voor het anti-omkopingsbeleid.