Groei industrie belemmerd door personeelstekort en ontregelde ketens

In de Nederlandse industrie is weer sprake van een minder grote groei. De productie wordt belemmerd door tekorten aan geschoold personeel en de ontregeling van supply chains, waardoor veel bedrijven nog steeds niet tegemoet kunnen komen aan de vraag naar hun producten. Ook drukken de oorlog in Oekraïne en de lockdowns in China het optimisme voor de komende twaalf maanden.

De tragere groei blijkt uit de cijfers van de Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie. Die daalde van 59.9 in april naar 57.8 in mei. Het cijfer wijst nog steeds op een forse verbetering, zij het dat de hoogte ervan met name voortvloeide uit de aanzienlijk langere levertijden. De productie en de nieuwe orders namen toe in het laagste tempo sinds eind 2020.

Hoewel de exportorders amper toenamen, steeg de hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk fors. Ook was sprake van een behoorlijke toename van de werkgelegenheid en namen de levertijden weer aanzienlijk toe. De inkoopprijsinflatie was opnieuw hoog, zij het op het laagste niveau in drie maanden. De verkoopprijsinflatie bereikte het op een na hoogste niveau van het Nevi-onderzoek.

Hoge prijzen

‘Zowel de inkoop- als afzetprijzen bleven in mei snel toenemen’, zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie bij ABN-Amro. ‘Ondernemers moeten hogere prijzen betalen voor bijna alles: van metalen en elektronica tot transportdiensten, energie en arbeid. De meesten verhoogden in mei ook hun afzetprijzen, wat leidde tot de op twee na snelste stijging sinds het begin van de Nevi-reeks in 2002.’

De ontregeling van de supply chains leek in mei wel iets af te nemen. Levertijden namen weliswaar toe, maar zeer beperkt. Toch kunnen de lockdowns in China nog tot ernstige vertraging leiden, meent Swart. ‘Normaliter zijn goederen die met schepen worden vervoerd vier tot zes weken onderweg van de fabrikant in China naar de afnemer in Europa. De effecten van de lockdowns, die vooral vanaf april ongeveer een kwart van de Chinese industrie troffen, kunnen daardoor met enige vertraging merkbaar worden in Nederland, vooral omdat containertransport toch al langer duurde.’

Nog meer voorraad

Het is volgens Swart dan ook geen verrassing dat veel ondernemers hoge prijzen betaalden om nog meer voorraad op te bouwen van onderdelen en materialen, waarschijnlijk rekening houdend met nog meer ontregeling van toelevering in de komende maanden.