Pandemie leidt tot hogere productiviteit, maar ook tot meer stress bij vrouwen

Krijgen vrouwen op de werkvloer dezelfde kansen als mannen? En hoe hebben mannen en vrouwen de pandemie en het thuiswerken beleefd? Op de dag na Internationale Vrouwendag gaf Boom! het antwoord tijdens Webinar Wednesday. Volgens het online platform voor vrouwen in supply chain is de strijd voor gelijke kansen nog lang niet gestreden. ‘Vrouwen hebben duidelijk meer burn-out-klachten overgehouden aan de pandemie.’ 

Door Marcel te Lindert 

Boom! is een wereldwijde, online community voor vrouwen in supply chain. Het platform heeft leden in 42 landen, die werkzaam zijn op verschillende niveaus in de supply chain. ‘Het zijn vrouwen die van elkaar willen leren en inspiratie willen opdoen. We spreken over het vakgebied, maar ook over alles wat we kunnen doen om diversiteit in de supply chain te bevorderen. En dan gaat het niet alleen over diversiteit wat betreft gender, maar ook over diversiteit in huidskleur, religie, leeftijd en handicap’, zegt Beth Morgan, oprichter en CEO van Boom!

Eén van de activiteiten is onderzoek naar onder meer de ontwikkelingskansen voor vrouwen en de mate van gelijkheid tussen vrouwen en mannen. In het laatste onderzoek is ook aandacht besteed aan de impact van de pandemie op het leven van werkende vrouwen en mannen. ‘Nu de pandemie ten einde loopt, komt de vraag op tafel: willen we terug naar kantoor of blijven we liever thuis werken? Tijdens de pandemie werkte 65 procent van de ondervraagden thuis. In de toekomst geeft 56 procent de voorkeur aan een hybride vorm: deels thuis en deels op kantoor. Niet meer dan 15 procent keert het liefst terug naar kantoor’, stelt Morgan.

Meer flexibiliteit

Melanie Salter, director of supply chain research en verantwoordelijk voor het onderzoek, verwacht dat de voorkeur voor de werkplek voorgoed is veranderd. ‘Dat lees ik uit andere onderzoeken en dat hoor ik van HR-bureaus: het wordt nooit meer zoals vroeger. Mensen willen meer flexibiliteit in werkplek en werktijden. Vooral ook vrouwen.’ Morgan vult haar aan: ‘Het belangrijkste nadeel van een terugkeer naar kantoor is het tijdverlies door het woon-werkverkeer. En nu de brandstofprijzen omhoogschieten, is er nóg een argument om thuis te blijven werken.’

Thuiswerken heeft niet alleen maar voordelen. Vier op de tien ondervraagde professionals merkt dat de productiviteit thuis hoger ligt dan op kantoor. Dat ze niet meer elke ochtend in de auto hoeven te stappen en daardoor tijd besparen, is een belangrijke reden. ‘Daartegenover staat dat 51 procent op de thuiswerkplek een hogere werklast ervaart. En 47 procent spreekt ook van een negatieve impact op het geestelijk welzijn’, verklaart Salter. ‘Kortom: veel mensen kunnen thuis inderdaad tot betere prestaties komen, maar dat heeft zijn weerslag. Het geestelijk welzijn is een onderwerp dat besproken moet worden.’

Opvallende verschillen

Als het gaat om thuiswerken, bestaan er opvallende verschillen tussen mannen en vrouwen. Maar liefst 88 procent van de vrouwen zegt thuis meer uren dan op kantoor te werken, bij mannen is dat maar 58 procent. Daarnaast heeft 59 procent van de vrouwen de uren flexibel ingedeeld, tegen 51 procent van de mannen. Morgan wijst het thuisonderwijs als mogelijke oorzaak aan. ‘Meestal komt dat toch terecht op de schouders van vrouwen. Natuurlijk niet in elk gezin, maar gemiddeld genomen wel.’

Alles opgeteld leiden de pandemie en het thuiswerken tot veel stress. Verreweg de meeste ondervraagden hebben in meer of mindere mate burn-out-klachten. Slechts 19 procent heeft nergens last van. ‘Dat is zorgwekkend. De pandemie eist zijn tol’, stelt Salter. ‘Maar ook hier zien we verschillen tussen mannen en vrouwen. Het aantal mannen dat nergens last van heeft, ligt bijna 20 procent hoger dan het aantal vrouwen. Die hebben duidelijk meer burn-out-klachten.’

Gelijke kansen

Boom! heeft de mannen en vrouwen ook gevraagd of hun bedrijf gelijke kansen biedt aan mannen en vrouwen. Ook hier zijn grote verschillen zichtbaar. Terwijl 79 procent van de mannen denkt dat vrouwen evenveel kans maken op promotie, is 49 procent van de vrouwen het daar absoluut niet mee eens. Terwijl 67 procent van de mannen denkt dat vrouwen evenveel betaald krijgen, weet 41 procent van de vrouwen wel beter. ‘Deze cijfers laten zien dat we nog een lange weg te gaan hebben. De strijd om meer gelijkheid op de werkvloer is nog lang niet gestreden’, zegt Salter.

Morgan benadrukt dat er wereldwijd grote verschillen zijn. ‘Een land als IJsland staat misschien bovenaan, maar ook daar is de kloof nog niet gedicht. Bedrijven spelen daarin een belangrijke rol. Een voorbeeld is Diageo, dat besloten heeft om zowel mannen als vrouwen wereldwijd volledig door te betalen bij ouderschapsverlof. Een dergelijke mate van gelijkheid is nieuw voor werknemers in India. Met zo’n besluit verleidt Diageo andere bedrijven ertoe om hetzelfde te doen. En de overheid om daarvoor passende wetgeving op te zetten.’

Leiderschap

Wat het streven naar meer gelijkheid lastig maakt, is dat lang niet alles meetbaar en zichtbaar is. Morgan roept het beeld van een ijsberg op. ‘Of er sprake is van gelijke betaling en gelijke kansen, kunnen we grotendeels meten. Dat is wat we allemaal kunnen zien, net als een quotum dat is vastgesteld. Maar wat we niet zien, gaat over zaken als leiderschap en cultuur. Doen de leiders wat ze zeggen? Geven ze het goede voorbeeld?’

Op de vraag wat vrouwen nodig hebben om succesvol te zijn, antwoordt 58 procent toegang tot het leiderschapsprogramma. Daarnaast wil 54 procent meer duidelijkheid over mogelijke loopbaanpaden, 53 procent wil meer ondersteuning in de vorm van training, mentoring of coaching. ‘Vrouwen willen het gevoel hebben dat ze ertoe doen en dat er in hen wordt geïnvesteerd. Ze willen weten wat de volgende stap binnen het bedrijf kan zijn en wat ze moeten doen om die stap te zetten. Als ze daarvoor geen ondersteuning krijgen, gaan ze vroeg of laat op zoek naar een werkgever die dat wel biedt.’

Bekijk de recording van dit webinar op YouTube en download de slides.