Voorbij de verdozingsdiscussie

Wie een klein doosje spullen online bestelt, moet het niet gek vinden dat er een XXL-doos nodig is om al die items te verzamelen. Ieder logistiek geschoold persoon begrijpt dit, maar het blijft me verbazen dat een groot deel van de wereld dit nog altijd niet in de gaten heeft. De ontwikkeling van e-commerce heeft het afgelopen decennium geleid tot een aardverschuiving in het klantorderontkoppelpunt (KOOP), met als gevolg dat er ongeveer drie keer zoveel vierkante meter aan dc’s nodig is om deze gedragsverandering te ondersteunen. Het geslenter in de winkelstraten is overgenomen door efficiënt gemak uit een XXL-doos en een delivery hub.

Deze transformatie van de logistieke keten en de winkelstraten heeft een flinke impact op de bebouwde omgeving, zowel in als buiten de stad. En dit zet de komende jaren ook door als we nog meer spullen online gaan bestellen. We hebben een aantal studenten van de Hogeschool Rotterdam eens laten berekenen hoeveel goederen er in zijn algemeenheid naar een gemiddelde voordeur gaan en dan kom je al gauw aan 1 m³/maand per voordeur (dagelijkse boodschappen, bouwmaterialen, technische materialen, meubels, kleding en ga zo maar door). Momenteel komt van deze 1 m³/maand nog niet eens de helft via een online bestelling bij deze voordeur terecht. Tel hier de woninggroei in de grote steden nog eens bij op en je weet dat we de komende jaren nog een paar flinke uitdagingen hebben om spullen efficiënt bij de consument te krijgen. Logisch dus dat er meer logistieke ruimte nodig is.

Brownfields

Natuurlijk moeten we deze 1 m³/maand aan boodschappen ook nog eens veel duurzamer en met aanzienlijk minder CO₂-uitstoot gaan afleveren. Daarom zullen we ook goed na moeten denken over de transformatie van logistieke ketens in de stedelijke gebieden. De beschikbare brownfields uit de oude economie zullen we efficiënt moeten gaan inzetten voor de nieuwe (delivery-)economie. Dan kunnen we van deze vergane glorie iets moois maken. Dit vergt wel creativiteit, samenwerking en actieve ondersteuning, ook van overheden en van rijksadviseurs. Zij kunnen zich niet langer verschuilen achter simpele oneliners over verdozing van het landschap en vervolgens besluiten niets meer te doen aan gebiedsontwikkeling voor logistiek. Door het probleem zo bij de logistieke sector neer te leggen, wordt het alleen maar groter.

Innovatie

Overigens is het logisch dat logistieke gebouwen vierkant zijn, omdat de dozen en pallets die erin staan óók deze vorm hebben. We kunnen wel het ontwerp, de circulariteit, het materiaalgebruik en de aankleding van het gebouw – en de ruimte er omheen – mooier maken. Daarvoor gaan we als sector graag samen met gebiedsontwikkelaars aan de slag om zo de nieuwe invulling van de economie de ruimte te geven, met oog voor efficiency, duurzaamheid en energietransitie voor de gebruiker. Echte innovatie ontstaat namelijk wanneer gezamenlijk de noodzaak gevoeld wordt om dingen in gang te zetten en je vervolgens met elkaar aan de slag gaat, in plaats van tijd te verspillen door alleen maar over verdozing te praten en elkaar tegen de haren in te strijken.

René Geujen, Director Plan Development bij logistiek vastgoedontwikkelaar Next Level