Mens is de zwakste schakel in zelfsturende, autonome supply chains

De koplopers in digitalisering van de keten zijn volop bezig om zelfsturende supply chains te creëren, maar het menselijk brein kan die ontwikkelingen niet bijbenen. Deze conclusie tijdens inNOWvate Supply Chain Event is afkomstig van ‘Transition Point’-auteur Sean Culey. ‘Pas als wij de nieuwe algoritmes en hun uitkomsten durven te vertrouwen, krijgen we autonome supply chains.’

Door Marcel te Lindert

De wereldwijde pandemie hield de mensen aan huis gekluisterd. Om de eenzaamheid te verdrijven, kochten meer mensen een hond of kat. Daardoor steeg ook de verkoop van honden- en kattenvoer. ‘Er is in de hele wereld geen planningssysteem te vinden dat dat vooraf had kunnen voorspellen. Het komt voort uit een hele serie opeenvolgende ontwikkelingen die niemand kon bedenken’, zegt Sean Culey.

De auteur – wiens boek wordt toegevoegd aan de nieuwe kennisbank van Supply Chain Media – noemt het voorbeeld om duidelijk te maken hoe onzeker en onvoorspelbaar de tijd is waarin we nu leven. Hij wijst op de ‘waves of creative destruction’ die de wereld doormaakt. Die waves bestrijken een periode van veertig tot vijftig jaar. Elke wave start met een periode met experimenteerdrift en ondernemerszin en eindigt met een periode die wordt gekenmerkt door efficiëntie en uitbuiting. ‘We komen net uit de vorige wave en zitten nu aan het begin van een nieuwe wave. Dat gaat gepaard met onzekerheid en onvoorspelbaarheid.’

Ander paradigma

In de vorige wave lag de nadruk in supply chains op lage kosten. Maar nu we in de nieuwe wave zitten, komen bedrijven erachter dat die lage kosten een keerzijde hebben. Globalisering heeft geleid tot meer risico’s en langere doorlooptijden. De veerkracht is in veel supply chains verdwenen, wat het afgelopen anderhalf jaar tot de nodige problemen heeft geleid. ‘De nieuwe wave leidt tot een ander paradigma. In de nieuwe wave is het niet langer het bedrijf dat aan het stuur zit, maar de klant. We gaan van een enkel kanaal met vaste kosten naar een combinatie van kanalen met flexibele kosten. Ook gaan we van lineaire naar circulaire supply chains en verkopen steeds vaker diensten en beleving in plaats van producten.’

Culey beschrijft hoe in vorige waves de menselijke spierkracht steeds meer is vervangen door machines. Inmiddels hebben we zulke slimme machines dat die steeds meer taken van het menselijk brein overnemen. ‘We komen terecht in het tijdperk waarin die laatste machines slim genoeg zijn om die eerste machines aan te sturen. Dat leidt tot automatisering van de volledige end-to-end supply chain.’

Mensen zijn te langzaam

De pandemie heeft de ontwikkelingen versneld. Culey ziet dat consumenten zich anders gedragen en andere wensen en eisen stellen. Bedrijven spelen daarop in met nieuwe businessmodellen. ‘We moeten onze supply chains daarop aanpassen. Mensen zijn te langzaam, onze forecasts te onnauwkeurig en onze planningscycli te lang om snel te kunnen reageren op deze ontwikkelingen. Er ontstaat een verschuiving naar cognitieve softwaresystemen. Die zullen resulteren in volledig autonome, zelfsturende supply chains waarin machines de beslissingen nemen en pas na afloop rapporteren aan mensen. Bedrijven als Unilever, Merck en Johnson & Johnson zijn daar al mee bezig.’

Het probleem is dat de hoeveelheid data en de rekenkracht weliswaar toenemen, maar dat het menselijke brein dat niet meer kan bijbenen. Culey vertelt over planners die de neiging hebben om de uitkomsten van planningssystemen aan te passen, waarmee ze juist zorgen voor slechtere in plaats van betere resultaten. ‘We zijn gewend om te werken met systemen waarvan we wisten hoe ze werkten. Nu krijgen we systemen die we niet meer kunnen begrijpen. Pas als we de nieuwe algoritmes en hun uitkomsten durven te vertrouwen, krijgen we autonome supply chains.’

Digitalisering is geen doel op zich

Culey voorziet een supply chain die meer gepersonaliseerde producten, diensten en beleving biedt, die meer dan ooit geautomatiseerd is en die meer dan nu lokaal is opgezet. ‘Dat leidt tot kortere en sterkere, maar ook duurzamere supply chains.’ De transformatie die daarvoor nodig is, stelt bedrijven voor uitdagingen. De supply chain van de toekomst vereist een andere mindset, ander leiderschap en andere aansturing van organisaties.

‘De bedrijven die bovenaan staan in de Gartner Supply Chain Top 25, hebben drie kenmerken gemeen. Allereerst hebben ze een organisatie die gericht is op waardecreatie op de lange termijn in plaats van winstoptimalisatie op de korte termijn. Ze ontwikkelen nieuwe, wendbare businessmodellen waarin de supply chain een cruciale rol speelt. En het zijn digitale regisseurs die snappen hoe ze digitale technologieën moeten inzetten om het vliegwiel van die businessmodellen te laten draaien. Dat laatste is belangrijk. Digitalisering is geen doel op zich, maar een middel om de strategie te realiseren. De vraag is hoe we digitalisering kunnen inzetten om betere waardeproposities te formuleren en betere supply chains te creëren.’