Verstoorde productieketens vereisen slimme finetuning

Er zijn columnisten die onderdeel vormen van je vaste leesritme. Voor mij is eentje daarvan Mathijs Bouman van het FD. Afgelopen week schreef hij het stuk ‘Verstoorde productieketens zijn geen reden om alles weer zelf te maken. Integendeel’. Bouman is als macro-econoom vaak lekker feitelijk en zet veel economische zaken in een prettig, helder en scherp perspectief. Maar zijn boodschap in bovengenoemde column ging er bij mij totaal niet in.

Mathijs begint zijn betoog met een uiteenzetting van hoe Donald Trump aankijkt tegen zaken met de oneliner ‘We shouldn’t have supply chains, we should have them all in the US…’ Kijk, zo herken je direct de visionair leider van vooralsnog de grootste economie op onze aardkloot. Hij vervolgt zijn betoog met een uiteenzetting hoe tegenwoordig supply chains in elkaar zitten met een elektrische fiets als voorbeeld… Supply chain management-les voor de gemiddelde huishoudbeursbezoeker.

Mathijs eindigt zijn verhaal met een advies tot diversificatie. ‘Maak de productieketen robuust door vitale onderdelen bij meerdere toeleveranciers in verschillende regio’s te bestellen. Dat betekent meer globalisering, niet minder.’ De zienswijze van een populistische opportunist weerlegt met de inzichten van een macro-econoom. Beiden zitten op het verkeerde spoor, wat mij betreft.

Gebrek aan flexibiliteit en aanpassingsvermogen

Als je iets van de professie supply chain management snapt, weet je dat ketens in de maakindustrie eenvoudigweg niet zo worden gebouwd. Elk product kent zijn eigen, unieke keten. Samengesteld door een veelvoud van beslissingen die bijna dagelijks worden getoetst aan wat er gebeurt in de diverse toeleverketens, lokale economieën en de situatie bij logistiek dienstverleners. Een keten bouwen volgens een rigide receptuur à la Trump of Bouman zorgt voor dat ene kenmerk waar supply chain professionals echt wakker van liggen: gebrek aan flexibiliteit en aanpassingsvermogen.

In tijden van echte crises worden de kwetsbaarheden van ketens direct zichtbaar. Geen Sales & Operations Planning- of agility-strategie is hiertegen opgewassen. Zelfs mijn favoriete Nespresso-smaakje is al weken niet meer leverbaar. Gebruik deze periode dan ook om de belangrijkste kwetsbaarheden in jouw ketens inzichtelijk te maken en verder te finetunen naar nog meer wendbaarheid en aanpassingsvermogen. Dat werkt een stuk effectiever dan macro-economische stuurlui aan wal of populistisch geschreeuw voor stemvee.

Global supply chains bestaan niet meer

Het Bruegel-instituut, een onafhankelijke Europese denktank en onderzoeksinstituut, publiceerde in 2017 een uitmuntend policy-document voor de EU genaamd ‘Remaking Europe: The new manufacturing as an engine for growth’. Zij schreven wat supply chain-experts al lang weten: sinds een decennium groeien de global supply chains niet meer. De rek is eruit en andere operations-strategieën hebben hun intrede gedaan bij de frontrunners: ketenontwerp op basis van beschikbaar hoog opgeleid personeel, een sterk faciliterende overheid in combinatie met een lokale afzetmarkt. Zie ook mijn eigen onderzoek op dit vlak ‘Made in Europe – Manufacturing location decisions for the 21st century’.

Mathijs, blijf vooral macro-econoom. En Trump, ach laat maar.

Gerard Ekhart,
oprichter en managing director van Revitalize